Το μάθημα αποσκοπεί να παρουσιάσει και να εξοικειώσει τους φοιτητές με τις σύγχρονες τεχνικές επεξεργασίας των διαφόρων οργανικών υπολειμμάτων και υγρών αποβλήτων που παράγονται από αγροτοβιομηχανικές μονάδες. Επίσης στοχεύει να αναδείξει το βέλτιστο τρόπο που μη αγροτικά απόβλητα (αστικής εκροής), μπορούν να αξιοποιηθούν στη γεωργική παραγωγή. Οι τεχνολογίες και διαδικασίες που διδάσκονται στοχεύουν:

• στην αντιμετώπιση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων και προβλημάτων που προκαλούν αυτά τα απόβλητα και λύματα, και
• του τρόπου που τα προϊόντα της επεξεργασίας τους μπορούν να αξιοποιηθούν στη γεωργία.

Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος, ο φοιτητής/τρια θα είναι σε θέση:

• Να κατανοεί την περιβαλλοντική, οικονομική και κοινωνική σημασία της διαχείρισης των αποβλήτων.
• Να χαρακτηρίζει τα απόβλητα με βάση τα ποιοτικά τους χαρακτηριστικά.
• Να περιγράφει τις  μεθόδους επεξεργασίας και διάθεσης των αποβλήτων και απορριμμάτων.
• Να γνωρίζει τις βασικές αρχές σχεδιασμού και αποδοτικότητας των συστημάτων επεξεργασίας και των τεχνικών διάθεσης
• Να προτείνουν μεθόδους διαχείρισης των αγροτικών και κτηνοτροφικών στερεών και υγρών αποβλήτων

• Λήψη αποφάσεων
• Αυτόνομη εργασία
• Ομαδική εργασία
• Σεβασμός στο φυσικό περιβάλλον

Το μάθημα στοχεύει στην ανάλυση και σχεδιασμό των βασικών εννοιών και διεργασιών ανάκτησης, ανακύκλωσης, επαναχρησιμοποίησης και επεξεργασίας αγροβιομηχανικών αποβλήτων. Επιπλέον περιλαμβάνει την εκτέλεση μιας βιβλιογραφικής εργασίας κατά περίπτωση(case study) αγροβιομηχανικού αποβλήτου.

1η Εβδομάδα: Εισαγωγή σε θέματα αγροβιομηχανικών αποβλήτων και βασικές έννοιες (ορισμοί, ιδιότητες, ρυπαντικό φορτίο από αγρο-χημικές δραστηριότητες, αέρια, στερεά και υγρά απόβλητα).

2η Εβδομάδα: Οργάνωση και Περιβάλλον (εισροές, εκροές, Ανάλυση του Κύκλου Ζωής, Πρότυπα ISO).

3η Εβδομάδα: Υγειονομικός Σχεδιασμός Εγκαταστάσεων Επεξεργασίας Τροφίμων (προϋποθέσεις, αρχές HACCP, γενικές αρχές σχεδιασμού, συλλογή απορριμμάτων, προδιαγραφές εξοπλισμού, καθαρισμός και απολύμανση, μορφές ενέργειας από καθαρισμό, κατασκευαστικός σχεδιασμός CIP).

4η Εβδομάδα: Βιομηχανία Τροφίμων, Περιβάλλον και Ανάκτηση (στάδια παραγωγής αποβλήτων στην αλυσίδα εφοδιασμού, λειτουργικά συστατικά προς ανάκτηση, στάδια ανάκτησης, συμβατικές τεχνολογίες ανάκτησης, μοντέρνες μη θερμικές τεχνολογίες ανάκτησης, σύγκριση συμβατικών και μοντέρνων τεχνολογιών ως προς την ενεργειακή απόδοση και το κόστος).

5η Εβδομάδα: Η Παγκόσμια Στρατηγική για την Ανάκτηση Πολύτιμων Συστατικών (“The Universal Recovery Strategy”) από τα απόβλητα της βιομηχανίας τροφίμων (μακροσκοπική επεξεργασία, διαχωρισμός μακρομορίων-μικρομορίων, εκχύλιση, απομόνωση και καθαρισμό πολύτιμων συστατικών, ενθυλάκωση τελικού προϊόντος).

6η Εβδομάδα: Εμπορικές εφαρμογές ανακτώμενων συστατικών από τα απόβλητα της βιομηχανίας τροφίμων (στάδια εμπορευματοποίησης, νομικά θέματα, προβλήματα εφαρμογής καινοτομιών, scale up, διάθεση στην αγορά, πραγματικά προϊόντα).

7η Εβδομάδα: Διαχωρισμός λειτουργικών μακρομορίων και μικρομορίων χρησιμοποιώντας υπερδιήθηση και νανοδιήθηση.

8η Εβδομάδα: Αγρός και Περιβάλλον (αγροχημικά, εντομοκτόνα, κατάταξη και μηχανισμό δράσης αυτών, μυκητοκτόνα, ζιζανιοκτόνα και κατάταξη αυτών, λιπάσματα, αέριοι, στερεοί και υγροί ρύποι,  έμμονοι οργανικοί ρύποι, υπολείμματα φυτοφαρμάκων στα τρόφιμα και επιπτώσεις στην υγεία, ο Κύκλος του Δηλητηρίου, βιολογική γεωργία, έλεγχος και διακίνηση βιολογικών προϊόντων).

9η Εβδομάδα: Αγρός και Διαχείριση Ενέργειας (ενεργειακές ανάγκες θερμοκηπίων, αντλίες θερμότητας, συστήματα συμπαραγωγής θερμότητας & ηλεκτρισμού, χρήση ανακτώμενης θερμότητας από βιομηχανίες, χρήση της ηλιακής ενέργειας για τη θέρμανση, χρήση της γεωθερμίας για τη θέρμανση του θερμοκηπίου, χρήση της στερεάς βιομάζας για τη θέρμανση του θερμοκηπίου, αναερόβια επεξεργασία, χρήση βιοαερίου για τη θέρμανση θερμοκηπίων, παραγωγή Biodiesel, δημιουργία συσσωματωμάτων ξύλου (pellets) από ελαιο-κλαδέματα & άλλα γεωργικά υπολείμματα, επεξεργασία αερίων καύσης).

10η-11η Εβδομάδα: Επεξεργασία Αποβλήτων (προ-επεξεργασία, πρωτοβάθμια επεξεργασία, δευτεροβάθμια επεξεργασία, αερόβια επεξεργασία, αναερόβια επεξεργασία, επεξεργασία ενεργούς ιλύος, τριτοβάθμια επεξεργασία, κομποστοποίηση, παραγωγή βιοεξανθρακώματος).

12η Εβδομάδα: Κτηνοτροφική Μονάδα & Περιβάλλον (επιλογή συστήματος επεξεργασίας αποβλήτων, σηπτική δεξαμενή-καθίζησης, μονάδα εξουδετέρωσης οσμαερίων σηπτικής δεξαμενής, φρεάτιο τροφοδοσίας υγροβιότοπου).

13η Εβδομάδα: Διαχείριση επεξεργασμένων λυμάτων (βιολογική επεξεργασία, υγροβιότοπος επιφανειακής ροής, είδη βλάστησης σε υγροβιότοπους, βέλτιστη επεξεργασία των υγρών αποβλήτων στον υγροβιότοπο, σύστημα χλωρίωσης, απόδοση τεχνητών υγροβιότοπου, επαναχρησιμοποίηση νερού, αντιμετώπιση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων).

Τρόπος Παράδοσης

Στην αίθουσα διδασκαλίας

Χρήση Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνιών

Υποστήριξη Μαθησιακής διαδικασίας μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας e-class

Αξιολόγηση Φοιτητών

Ι. Γραπτή τελική εξέταση (50%)

ΙΙ. Project (30%)

ΙΙΙ. Πρόοδος (20%)

• Utilization of By-products & Treatment of Waste in the Food Industry (2007). Eds. by Oreopoulou, V., & Russ, W. Springer Science + Business Media, LLC, New York.
• Βιομηχανία Τροφίμων & Περιβάλλον (2005). Γκέκας, Β. Εκδόσεις Τζιόλα.