Το μάθημα ασχολείται με την ποιοτική και ποσοτική ανάλυση των Αστικών Στερεών Αποβλήτων (ΑΣΑ), τους τρόπους διαχείρισης και τον σχεδιασμό των κυριότερων διεργασιών που χρησιμοποιούνται για την επεξεργασία των (ΑΣΑ).

Η ύλη του μαθήματος  στοχεύει στην εισαγωγή αλλά και την εμβάθυνση των φοιτητών στις αρχές ολοκληρωμένης διαχείρισης στερεών αποβλήτων βάσει των χαρακτηριστικών τους.

Αρχικά γίνεται αναφορά στην ταξινόμηση και τον χαρακτηρισμό των  στερεών αποβλήτων, τις ιδιότητες και τα επιμέρους  χαρακτηριστικά τους. Επίσης παρουσιάζονται τα βασικά στάδια διαχείρισης στερεών αποβλήτων, δηλ. η συλλογή, μεταφορά, αποθήκευση, ανακύκλωση, επεξεργασία και τελική διάθεση. Γίνεται σύγκριση των  διαθέσιμων μεθόδων επεξεργασίας των στερεών αποβλήτων (κομποστοποίηση, θερμική επεξεργασία, υγειονομική ταφή),  παρουσιάζονται τα πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα και τα κριτήρια βέλτιστης επιλογής. Εφαρμόζονται γνώσεις από εισαγωγικά μαθήματα, όπως ισοζύγια μάζας και ενέργειας πάνω σε ειδικά θέματα όπως ενέργεια από απόβλητα (waste-to-energy).

Επίσης γίνεται ανάλυση συστημάτων συλλογής στερεών αποβλήτων: σύστημα προσωρινής αποθήκευσης, παράγοντες σχεδιασμού (κάδοι, επιλογή συνολικής χωρητικότητας κάδων και απορριμματοφόρων), σύστημα συλλογής και μεταφοράς (σχεδιασμός διαδρομών συλλογής, αξιολόγηση και επιλογή απορριμματοφόρων, χωρητικότητα, παράμετροι σχεδιασμού, ισοδύναμο ετήσιο κόστος συλλογής και μεταφοράς, παραδείγματα σχεδιασμού), σταθμός μεταφόρτωσης (ΣΜΑ) αστικών στερεών αποβλήτων (δομή και λειτουργία των συστημάτων, διαστασιολόγηση, κριτήρια επιλογής και συμβατότητα τεχνολογιών, χωροθέτηση, ετήσιες δαπάνες, οικονομική αξιολόγηση απορριμματοφόρων με ΣΜΑ). Μέθοδοι υπολογισμού απαιτούμενου αριθμού Χώρων Υγειονομικής Ταφής (ΧΥΤ) ή Ολοκληρωμένων Εγκαταστάσεων Διαχείρισης Αποβλήτων (ΟΕΔΑ) σε μια περιοχή μελέτης. Κριτήρια επιλογής θέσεων ΧΥΤ, επιλογή θέσης από εναλλακτικές υποψήφιες. Βιολογικές και χημικές διεργασίες αποικοδόμησης των αποβλήτων. Ποσοτικός και ποιοτικός χαρακτηρισμός των προϊόντων αποικοδόμησης (στραγγίσματα, βιοαέριο).

Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος ο φοιτητής-τρια θα είναι σε θέση να:

• Ανακαλεί τις αρχές ολοκληρωμένης διαχείρισης στερεών αποβλήτων και να επιλέγει τη βέλτιστη,  βάσει των χαρακτηριστικών τους.
• Αναγνωρίζει τα συστήματα συλλογής και μεταφοράς στερεών αποβλήτων και στις παραμέτρους σχεδιασμού.
• Υπολογίζει τον  απαιτούμενο αριθμό Χώρων Υγειονομικής Ταφής (ΧΥΤ) ή Ολοκληρωμένων Εγκαταστάσεων Διαχείρισης Αποβλήτων (ΟΕΔΑ) σε μια περιοχή μελέτης.
• Αναλύει τον ποσοτικό και ποιοτικό χαρακτηρισμό των προϊόντων αποικοδόμησης (στραγγίσματα, βιοαέριο)των βιολογικών διεργασιών αποικοδόμησης των αποβλήτων.

• Αυτόνομη Εργασία
• Ομαδική Εργασία
• Σχεδιασμός και Διαχείριση Έργων

1. Χαρακτηρισμός, Ποιοτική και Ποσοτική Ανάλυση. Κατηγορίες στερεών αποβλήτων. Αστικά Στερεά Απόβλητα (ΑΣΑ)
2. Ποιοτική και ποσοτική ανάλυση. Μελέτες σύστασης ΑΣΑ στην Ελλάδα και το εξωτερικό
3. Ανακύκλωση και Ανάκτηση Υλικών. Βασικές αρχές. Εκτίμηση απόδοσης ανακύκλωσης. Υλικά ανακύκλωσης. Απόβλητα συσκευασίας. Μηχανική – Βιολογική Επεξεργασία
4. Αερόβια διεργασία. Είδη αερόβιας διεργασίας. Στάδια αερόβιας διεργασίας. Φυσικοί και χημικοί παράγοντες επιρροής. Προϊόντα αερόβιας διεργασίας. Απαιτήσεις ποιότητας
5. Αναερόβια διεργασία. Συστήματα και διεργασίες αναερόβιας χώνευσης. Στάδια αναερόβιας χώνευσης. Φυσικοί και χημικοί παράγοντες επιρροής. Παραγωγή και διαχείριση βιοαερίου. Πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα συστημάτων
6. Θερμική Επεξεργασία. Αποτέφρωση-Καύση. Πυρόλυση. Αεριοποίηση. Τεχνική Πλάσματος. Εκπομπές ρύπων. Μηχανισμοί σχηματισμού και συμπεριφορά επικινδύνων ουσιών
7. Ισοζύγια Διεργασιών. Ισοζύγια μάζας. Ισοζύγια ρύπων
8. Χωροθέτηση Χώρου Υγειονομικής Ταφής (ΧΥΤ). Στρατηγική διαχείρισης αποβλήτων. Διαδικασία χωροθέτησης ΧΥΤ. Κριτήρια χωροθέτησης ΧΥΤ
9. Χώροι Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων (ΧΥΤΑ). Τελική διάθεση. Υγειονομική ταφή. Παραγωγή και σύνθεση διασταλαγμάτωνΒιοαέριο Περίοδος μεταφροντίδας ενός ΧΥΤΑ. Αποκατάσταση ενός ΧΥΤΑ.
10. Συστήματα Μόνωσης, Διαχείρισης και Συλλογή Διασταλλαγμάτων. Παραγωγή διασταλλαγμάτων. Κλίση βάσης και τοποθέτηση συστημάτων συλλογής-απαγωγής. Υδραυλική αγωγιμότητα στραγγιστικής ζώνης. Επιλογή και χαρακτηριστικά των υλικών. Φράξιμο και διήθηση. Διαρροές μόνωσης.
11. Συστήματα Συλλογής και Ελέγχου του Βιοαερίου (ΣΣΕΒ). Εκτίμηση ποσότητας βιοαερίου.
12. Βιώσιμη ταφή. Εξέλιξη εδαφικής διάθεσης απορριμμάτων από ΧΥΤΑ σε ΧΥΤΥ  . Ισοζύγια μάζας
13. Μακροπρόθεσμες περιβαλλοντικές επιπτώσεις ΧΥΤΑ. Στρατηγικές επίτευξης βιώσιμης ταφής απορριμμάτων. 

Χρήση Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνιών

• Υποστήριξη Μαθησιακής διαδικασίας μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας e-class

Ι. Γραπτή τελική εξέταση (70%) που περιλαμβάνει:

• Σχολιασμός και ανάλυση θεμάτων θεωρίας
• Περιγραφή και ανάλυση μεθόδων διαχείρισης αστικών απορρριμμάτων
• Επίλυση προβλημάτων σχετικών με ποσοτικά δεδομένα διαχείρισης και επεξεργασίας αστικών στερεών αποβλήτων

ΙΙ. Διεξαγωγή 4 εργαστηριακών ασκήσεων με γραπτή επεξεργασία και ανάλυση των αποτελεσμάτων (ανά ομάδα) και γραπτή τελική εξέταση εργαστηρίου (30%)

• Δημήτριος Παναγιωτακόπουλος, 2007. Βιώσιμη διαχείριση αστικών στερεών αποβλήτων, Εκδόσεις ΖΥΓΟΣ, Θεσσαλονίκη.
• Ευάγγελος Γιδαράκος, 2008. Στερεά Απόβλητα: Διαχείριση και Επεξεργασία. Πανεπιστημιακές Σημειώσεις, Πολυτεχνείο Κρήτης.
• Ευάγγελος Γιδαράκος, 2010. Σχεδιασμός Σταθμών Μεταφόρτωσης & Χώρων Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων. Πανεπιστημιακές Σημειώσεις, Πολυτεχνείο Κρήτης.
• G. Tchobanoglous, H.Theisen, S.Vrgil (1993). Integrated Solid Waste Management, McGraw-Hill, Inc.
• B. Bilitewski, G. Brunner, K. Marek (2000). Waste Management, Springer Verlag.